Poziomnica stosowana jest w pracach budowlanych i wykończeniowych głównie do precyzyjnego wyznaczania poziomów i pionów. Poziomnica to już nie tylko proste narzędzie z podziałką i pęcherzykiem powietrza, ale coraz bardziej zaawansowane technologicznie urządzenie pomiarowe, cyfrowe i laserowe.
Poziomnica tradycyjna
Tradycyjna poziomnica składa się z jednej, dwóch, lub w modelach dla najbardziej wymagających fachowców, nawet trzech libelli z płynem antystatycznym i podziałką. Umiejscowione są one w profilu narzędzia. Nowością są libelle zaprojektowane w sposób, który pozwala widzieć pęcherzyk jak w szkle powiększającym. Do wyznaczania poziomu płaszczyzny poziomnica wykorzystuje siłę grawitacji. Funkcję wskaźnika pełni pęcherzyk powietrza.
Poziomnica magnetyczna
Poziomnica magnetyczna to tradycyjne narzędzie wyposażone dodatkowo w magnes umieszczony od spodu profilu. Daje on możliwość przymocowania poziomnicy do konstrukcji stalowej, co znacznie ułatwia prace pomiarowe przy stawianiu ogrodzeń lub w warsztatach spawalniczych. Poziomnica magnetyczna przydaje się również w pracach hydraulicznych i ślusarskich.
Poziomnica wężowa w wersji tradycyjnej i elektronicznej
Poziomnica wężowa tradycyjna to dwie pionowe rurki z wodą i podziałką wyznaczającą wysokość słupka, które połączone są elastycznym przewodem, który napełnia się wodą. Pomiar wysokości (poziomów) lub ich różnic odbywa się na zasadzie naczyń połączonych - jeśli oba końce wężyka znajdują się na tej samej wysokości, poziom wody w rurkach będzie identyczny.
Ten rodzaj poziomnicy nie jest jednak wygodnym urządzeniem pomiarowym i uchodzi za mało dokładne. Aby dokonać pomiarów, potrzebne są dwie osoby.Inaczej jest natomiast z poziomnicą wężową elektroniczną zasilaną baterią (AA 1,5v). Poziomnica elektroniczna również wyposażona jest w elastyczny wężyk, ale wypełniony nie wodą, a gęstym płynem silikonowym, oraz elektroniczny czujnik z wyświetlaczem. Na jednym końcu węża zamieszczony jest czujnik, który pokazuje różnice mierzonych wysokości. Różnice poziomów podawane są na podstawie różnicy ciśnień w pojemniku głównym (bębnie) i przy elektronicznym czytniku. Ten rodzaj poziomnicy znajduje zastosowanie do pomiaru różnic wysokości/poziomów między pomieszczeniami. Dokładność pomiarów to średnio ±2 mm. Zasięg pomiaru zależy od długości węża i dochodzi nawet do kilkudziesięciu metrów.
Zalety elektronicznej poziomnicy wężowej:
- łatwość obsługi (pomiaru może dokonać jedna osoba),
- możliwość pomiaru w pomieszczeniach podzielonych ścianami,
- czytelny, cyfrowy wynik pomiaru,
- duży zasięg pracy.
Wady poziomnicy wężowej:
- traci dokładność przy zwiększaniu długości rozciągniętego węża,
- czułość na zmiany temperatury,
- brak możliwości pracy w temperaturach poniżej 0°C.
PAMIĘTAJ
Ważne, aby poziomnica miała solidną konstrukcję, odporną na uszkodzenia mechaniczne. Długość poziomnicy dobiera się w zależności od rodzaju wykonywanych prac. Na rynku dostępne są poziomnice różnej długości: od minipoziomnic długości kilkunastu cm, czy nawet wersji kieszeniowych do takich, których długość wynosi 250 cm.
Poziomnica cyfrowa
Poziomnica elektroniczna to dokładne i wszechstronne urządzenie. Poziomnica wyposażona jest w moduł cyfrowego pomiaru kąta. Ma też wyświetlacz - w niektórych modelach podświetlany. Osiągnięcie wybranego kąta może być sygnalizowane dźwiękiem, dzięki czemu nie trzeba wpatrywać się w wyświetlacz. Urządzenie może być też wyposażone w magnesy umożliwiające stabilne zamocowanie do powierzchni.
Inne praktyczne funkcje poziomnicy cyfrowej to:
- możliwość zapisywania wyników pomiarów,
- operowanie w różnych jednostkach,
- korekta nachylenia na nierównym podłożu.
Poziomnica laserowa, laser krzyżowy
Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów poziomnic wykorzystujących działanie lasera, w których źródłem zasilania jest akumulator (litowo-jonowy) lub standardowe baterie alkaliczne. To poręczne, kompaktowe urządzenia. Różnią się klasą lasera, stopniem zaawansowania, zasięgiem (nawet do kilkudziesięciu metrów), stopniem dokładności (+/- 0,3 mm/m – +/- 0,8 mm/m). Wyznaczanie poziomów, pionów, punktów, kątów odbywa za pomocą linii świetlnych lub punktów.
Dostępne są modele, które generują nawet do kilku linii świetlnych (360º). W przypadku laserów krzyżowych wielopromieniowych, poszczególne wiązki są włączane i wyłączane pojedynczo lub jednocześnie, najczęściej także z możliwością obsługi przez smartfon. Można też za pomocą aplikacji bezdotykowo sterować liniami. Niektóre modele wyposażone są w funkcje przechylania i blokowania w wybranym miejscu linii laserowej, a także w czujniki nadzorujące czynniki wpływające na kalibrację, jak np. wstrząsy.